روکشهای دندانی سالهاست که به عنوان یک راحل برای بازگرداندن ظاهر و عملکرد دندانهای آسیبدیده مورد استفاده قرار میگیرند. این کلاهکهای به ترمیم دندانها و بهبود لبخند شما کمک میکنند. زمانی که دندان پزشک متخصص در کلینیک دندانپزشکی به شما میگوید که به روکش دندان نیاز دارید، احتمالاً دو سؤال مهم برایتان پیش میآید:
کدام نوع روکش برای من مناسبتر است و هزینه آن چقدر است؟
این راهنما به شما کمک میکند تا با انواع روکشهای دندان و هزینههای مربوط به آنها آشنا شوید. اما در ابتدا بیایید ببینیم، آیا واقعاً به روکش دندان نیاز دارید؟
آیا به روکش دندان نیاز دارم؟
پیش از بررسی او هزینه، بهتر است بدانیم که از کجا میتوان فهمید واقعاً به روکش نیاز داریم یا اینکه گزینههایی مثل اینی، آنلی یا فقط یک ترمیم ساده (پر کردن) کفایت میکند؟ در اولین مراجعه، دندان پزشک با بررسی دقیق وضعیت دندان، شرایط خاص شما را ارزیابی کرده و بهترین گزینههای درمانی را به شما پیشنهاد میدهد. به طور کلی، دلایل رایج برای نیاز به روکش دندان شامل موارد زیر است:
- ضعیف شدن دندان در اثر پوسیدگی شدید یا حفرهی بزرگ
- پوشاندن ایمپلنت دندانی
- جایگزین پرکردگیهای بزرگ
- دندان طبیعی که ترک خورده یا آسیبدیده باشد
- دندانی که تحت درمان ریشه (عصبکشی) قرار گرفته است؛ بهویژه دندانهای عقب
- تنظیم بایت (نحوهی قرارگیری دندانها روی هم)
- اهداف زیبایی: برای هماهنگسازی اندازه، شکل و رنگ دندانها و داشتن لبخندی زیباتر
فرآیند نصب روکش دندان چگونه است؟
در اغلب موارد، اگر به یک روکش سفارشی نیاز داشته باشید، باید آماده باشید که چند بار به دندان پزشک مراجعه کنید. این کار معمولاً در یک جلسه قابل انجام نیست، مگر اینکه دندان پزشک دستگاهی مانند CEREC® یا تجهیزات مشابه در اختیار داشته باش که امکان ساخت و نصب روکش در یک جلسه را فراهم میکند. ممکن است فرآیند نصب روکش بسته به نوع آن کمی متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل مراحل زیر است:
- در ابتدا دندان پزشک دندان شما را آماده میکند. این مرحله میتواند تنها شامل برداشت پوسیدگی باشد، یا نیاز به درمان ریشه (عصبکشی) نیز داشته باشد.
- پس از آن، از دندان شما قالب گیری میشود تا روکش نهایی کاملاً با شکل دندان مطابقت داشته باشد.
- در این فاصله، یک روکش موقت برای محافظت از دندان استفاده میشود. باید مراقبت ویژهای از این روکش موقت داشته باشید و از خوردن غذاهای سفت یا چسبنده خودداری کنید تا ترک نخورد یا نشکند.
- حدود یک هفته بعد، دندانپزشک روکش نهایی را آماده کرده و روی دندان نصب میکند.
انواع روکش دندان در اصفهان
اگر به روکش دندان نیاز داشته باشید، احتمالاً بلافاصله به انواع مختلف روکش و هزینههای آن فکر میکنید. امروزه روکشهای متنوعی وجود دارند که بسته به جنس مواد، هزینه، روش نصب و نیازهای بیمار با یکدیگر تفاوت دارند.
روکشهای اصلی مورد استفاده در دندان پزشکی شامل موارد زیر هستند:
روکشهای طلا
روکشهای طلا در واقع ترکیبی از مس و سایر فلزات مانند نیکل یا کروم هستند. مهمترین مزیت روکشهای طلا، استحکام و دوام بسیار بالای آنها است. برای ترمیم دندانهای عقبی و بسته به شرایط خاص هر بیمار، برخی از دندان پزشکان ممکن است روکش طلا را به عنوان گزینهی پیشنهادی در نظر بگیرند. با این حال، به دلیل رنگ و ظاهر، این نوع روکش محبوبیت زیادی ندارد.
مزایای روکشهای طلا:
- بسیار مقاوم و بادوامند.
- اگر به درستی محافظت شوند، عمر بسیار طولانی خواهند داشت.
- نیاز به تراشیدن مقدار کمتری از ساختار دندان طبیعی دارند.
- بهآهستگی ساییده میشوند، درست مانند مینای طبیعی دندان.
- برای ترمیم دندانهای عقبی (خصوصاً دندان آسیاب دوم) گزینهای ایدهآل است.
معایب روکشهای طلا:
- از نظر زیبایی ضعیفند و شبیه دندان طبیعی نیستند.
- آلیاژهای طلا ممکن است در برخی افراد حساسیتزا باشند و باعث واکنشهایی مانند تورم یا آلرژی شوند
روکشهای تمام سرامیک
بدون شک این نوع محبوبترین نوع روکش در حال حاضر است. این روکشها کاملاً از جنس سرامیک یا پرسلن ساخته میشوند.
مزایای روکشهای سرامیکی یا پرسلن:
- روکشهای پرسلن یا سرامیکی، زیباترین و طبیعیترین ظاهر را ارائه میدهند. آنها از نظر شکل، اندازه و رنگ، کاملاً با دندانهای اطراف هماهنگ میشوند.
- بهترین گزینه برای ترمیم دندانهای جلویی هستند.
- این روکشها زیستسازگار هستند، به این معنا که در ساخت آنها از فلز استفاده نمیشود؛ بنابراین بدون مواد سمی و ایمن هستند.
معایب روکشهای پرسلن:
- استحکام کمتری نسبت به روکشهای فلزی دارند. هرچند میتوانند مدت زمان طولانی دوام بیاورند، اما باید مراقبت دقیقی از آنها انجام شود.
- بهتر است بیمارانی که دچار دندانقروچه هستند، از روکشهای طلا یا PFM استفاده کنند.
- ممکن است هزینه آنها از برخی انواع دیگر مانند روکشهای فلزی بیشتر باشد.
روکشهای سرامیک جوشخورده با فلز
روکشهای PFM یکی دیگر از انواع بسیار پرکاربرد روکشهای دندانی هستند. این نوع، ترکیبی از استحکام فلز و زیبایی سرامیک را ارائه میدهد. لایهی بیرونی آن از پرسلن است و داخل آن از فلز ساخته شده است.
مزایای روکشهای PFM:
- ترکیب زیبایی و دوام بالا را فراهم میکنند.
- بیش از ۵۰ سال است که در دندان پزشکی استفاده میشوند، بنابراین کارایی آنها اثبات شده است.
- نسبت به روکشهای تمام سرامیک، هزینهی کمتری دارند.
معایب روکشهای PFM:
- ممکن است که فلز موجود در این نوع روکش باعث ایجاد خط خاکستری در خط لثه شود که از نظر زیبایی به اندازهی روکشهای تمام سرامیک طبیعی به نظر نمیرسد.
- برای افرادی که دندانهای خود را روی هم فشار میدهند یا دندان قروچه دارند، این روکش ممکن است در تماس با دندان مقابل، سریعتر دچار سایش شود.
روکشهای زیرکونیا
زیرکونیا مادهای نسبتاً جدید در دندان پزشکی است که ترکیبی از استحکام روکشهای فلزی و زیبایی روکشهای سرامیکی را ارائه میدهد. در سالهای اخیر روکشهای زیرکونیای نیمه شفاف و زیرکونیای لایه دار محبوبیت زیادی پیدا کردهاند.
مزایای روکشهای زیرکونیا:
- ظاهر بسیار زیبایی دارند و از نظر زیباییشناسی عملکرد خوبی ارائه میدهند.
- استحکام و دوام بالایی دارند (احتمال شکستگی یا لب پریدگی در آنها بسیار کمتر است).
- ممکن است فرآیند ساخت آنها سریعتر باشد، زیرا زیرکونیا را میتوان در همان مطب دندان پزشکی برش و شکل داد، بدون نیاز به ارسال به لابراتوار دندانسازی.
- به دلیل مقاومت بالایشان، این روکشها کمتر دچار ساییدگی میشوند.
- زیستسازگار هستند: چون فاقد فلز هستند، احتمال ایجاد واکنشهای آلرژیک بسیار کم است.
معایب روکشهای زیرکونیا:
- استحکام بالای آنها میتواند باعث سایش دندان مقابل (دندانی که با آن در تماس است) شود.
- ممکن است تنظیم زیرکونیای یکپارچه دشوار باشد، بهویژه در مراحل پایانی نصب.
روکشهای E-MAX (لیتیوم دیسیلیکات)
جدیدترین نوع روکش در دندانپزشکی امروزی با نام E-MAX شناخته میشود. این روکش از نوع تمام سرامیکی است و از مادهای به نام لیتیوم دیسیلیکات ساخته میشود که هم سبک و نازک است.
مزایای روکشهای E-MAX:
- زیبایی فوقالعاده: ظاهر آنها در دهان بسیار طبیعی و جذاب است.
- استحکام و دوام بالا: میتوانند در عین زیبایی، مقاومت خوبی نیز ارائه دهند.
- گزینهای عالی برای هر دو نوع دندان جلویی و عقبی محسوب میشوند.
معایب روکشهای E-MAX:
- ممکن است گرانتر از سایر انواع باشند.
- برخی دندان پزشکان گزارش دادهاند که استفاده از E-MAX برای دندانهای عقبی، بهویژه در درمانهای چند واحدی (چند دندان پشت سر هم)، با شکست یا عدم موفقیت مواجه شده است.
هزینهی روکش دندان
در سال ۱۴۰۴، قیمت روکش دندان در ایران بسته به نوع مواد بهکاررفته از حدود ۶۰۰ هزار تا یک میلیون تومان برای روکش موقت شروع میشود، و تا حدود ۵ تا ۱۰ میلیون تومان برای انواع پیشرفتهتر مانند زیرکونیا و ای‑مکس متغیر است. بهطور مشخص، هزینه یک واحد روکش PFM (فلز‑سرامیک) معمولاً از ۴ تا ۶ میلیون تومان آغاز میشود، و روکش سرامیکی (تمام پرسلن) اغلب از ۶.۶ میلیون تومان به بالا قیمت دارد. روکش زیرکونیا بنابر گزارشها از ۵ تا ۷.۵ میلیون تومان شروع میشود و در مواردی تا حدود 7.5 میلیون تومان هم میرسد.
علاوه بر هزینه خود روکش، هزینه نصب یا چسباندن آن نیز وجود دارد: هر واحد نصب بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان هزینه دارد و درصورت تعویض یا خارج کردن روکش قبلی، این مبلغ بین ۵۰۰ هزار تا حدود ۱.۲ میلیون تومان خواهد بود.
چه در استانهای بزرگ مانند تهران یا سایر شهرها، عواملی مانند تجربه و تخصص دندانپزشک، کیفیت لابراتوار، و پوشش بیمههای تکمیلی روی قیمت نهایی تأثیرگذار هستند. بنابراین پیشنهاد میشود برای دریافت برآورد دقیق، با دندانپزشک متخصص مشورت کرده و معاینهی دقیق انجام دهید.