دندان درد تجربهای ناخوشایند و طاقتفرسا است که میتواند آرامش را از زندگی سلب کند. این درد آزاردهنده گاهی به حدی شدید میشود که تمرکز بر امور روزمره را مختل کرده و خواب را نیز ناممکن میسازد. خوشبختانه، قبل از مراجعه به دندانپزشک میتوان از روشهای خانگی برای تسکین موقت درد استفاده کرد. در این مقاله به بررسی علت این درد و راهکارهای فوری برای کاهش و درمان دندان درد در خانه میپردازیم. با ما همراه باشید. قبل از هر چیزی به خاطر داشته باشید که درمانهای خانگی موقت بوده و برای ریشه یابی و درمان قطعی درد دندان بهتر است به یک متخصص دندانپزشکی در اصفهان مراجعه کنید.
علت دندان درد چیست؟
علل متعددی میتوانند منجر به بروز دندان درد شوند؛ اما شایعترین آنها پوسیدگی دندان است. پوسیدگی فرایندی است که در آن، اسیدهای تولیدشده توسط باکتریهای موجود در دهان، به تدریج مینای دندان را تخریب میکنند. این تخریب ابتدا به صورت سطحی بوده و در مراحل اولیه دردی ایجاد نمیکند؛ اما با پیشرفت پوسیدگی و رسیدن آن به لایههای عمیقتر دندان، درد شروع میشود. اینجا است که به دنبال روشهای سریع و مؤثر درمان دندان درد در خانه میگردیم. علاوه بر پوسیدگی، عوامل دیگری نیز میتوانند باعث دندان درد شوند؛ عفونت لثه، آبسه دندان، ترک خوردگی دندان، حساسیت دندان به سرما و گرما و دندان قروچه از جمله این عوامل هستند. تشخیص دقیق علت دندان درد نیازمند بررسی توسط دندانپزشک است. گاهی نیز ممکن است پوسیدگی عمیق داشته و لازم به کشیدن دندان باشید.
راهکارهای فوری برای تسکین دندان درد در خانه
اکنون میخواهیم با راهکارهای فوری و موقتی برای تسکین و کاهش درد دندان در منزل آشنا شویم. این روشها جایگزینی برای مراجعه به دندانپزشک نیستند؛ اما میتوانند تا زمان دسترسی به مراقبتهای حرفهای، درد را کاهش دهند. روشهای کاهش و درمان دندان درد در خانه عبارتاند از:
استفاده از کمپرس سرد
کمپرس سرد یکی از سادهترین و مؤثرترین روشها برای کاهش دندان درد است. سرما باعث انقباض عروق خونی در ناحیه دردناک شده و در نتیجه، التهاب و درد را کاهش میدهد. برای استفاده از کمپرس سرد کافی است یک تکه یخ را در یک پارچه تمیز بپیچید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه بیرونی فک، روی دندان دردناک قرار دهید. این کار را میتوانید هر چند ساعت یک بار تکرار کنید.
شستوشو با آب نمک گرم
آبنمک گرم یک ضدعفونیکننده طبیعی است که میتواند به کاهش التهاب و از بین بردن باکتریهای موجود در دهان کمک کند. برای تهیه محلول آب نمک گرم یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید. سپس، محلول را به مدت ۳۰ ثانیه در دهان بچرخانید و بیرون بریزید. این کار را میتوانید چندین بار در روز تکرار کنید.
مصرف مسکنهای بدون نسخه
مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن و استامینوفن میتوانند به طور موقت درد دندان را کاهش داده و یک روش موقت برای درمان دندان درد در خانه باشند. ایبوپروفن یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی است که علاوه بر تسکین درد، التهاب را نیز کاهش میدهد. استامینوفن نیز یک مسکن مؤثر است؛ اما خاصیت ضدالتهابی ندارد. قبل از مصرف هرگونه دارو حتماً برچسب دارو را مطالعه کرده و از دوز مناسب استفاده کنید.
استفاده از دهانشویه ضدعفونیکننده
دهانشویههای ضدعفونیکننده حاوی موادی هستند که میتوانند باکتریهای موجود در دهان را از بین ببرند و روشی مؤثر برای کاهش و درمان دندان درد در خانه باشند. این دهانشویهها به ویژه در مواردی که دندان درد ناشی از عفونت لثه یا آبسه دندان باشد، بسیار مفید و گرهگشا خواهند بود. برای استفاده از دهانشویه ضدعفونیکننده طبق دستورالعمل روی بطری عمل کنید.
ژل های بی حس کننده موضعی
ژلهای بیحسکننده موضعی حاوی موادی هستند که میتوانند به طور موقت ناحیه دردناک را بیحس کنند. این ژلها معمولاً حاوی بنزوکائین یا لیدوکائین هستند و میتوانند به سرعت درد را تسکین دهند. برای استفاده از ژل بیحسکننده موضعی، مقدار کمی از آن را روی ناحیه دردناک بمالید و چند دقیقه صبر کنید تا اثر کند.
روشهای طبیعی و گیاهی برای کاهش دندان درد
علاوه بر روشهای ذکر شده، برخی از روشهای طبیعی و گیاهی نیز میتوانند به کاهش و درمان دندان درد در خانه کمک کنند. این روشها اغلب بیخطر هستند و میتوانند به عنوان یک درمان مکمل در کنار سایر روشها استفاده شوند:
استفاده از میخک یا روغن میخک
میخک حاوی مادهای به نام اوژنول است که یک بیحسکننده طبیعی و ضدالتهاب قوی محسوب میشود. برای استفاده از میخک میتوانید یک عدد میخک را بین دندان دردناک و لثه قرار داده و اجازه دهید به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آنجا بماند. همچنین، میتوانید یک پنبه کوچک را به روغن میخک آغشته کرده و روی ناحیه دردناک بمالید.
عصاره نعناع یا چای نعناع
نعناع دارای خواص ضدالتهابی و ضددرد است. برای استفاده از عصاره نعناع به عنوان درمان دندان درد در خانه میتوانید یک پنبه کوچک را به عصاره نعناع آغشته کرده و روی ناحیه دردناک بمالید. همچنین، میتوانید یک فنجان چای نعناع دم کرده و آن را به آرامی بنوشید.
سیر خردشده روی دندان
سیر یک آنتیبیوتیک طبیعی قوی است که میتواند باکتریهای موجود در دهان را از بین ببرد. برای استفاده یک حبه سیر را خرد کرده و روی دندان دردناک قرار دهید. البته، باید توجه داشته باشید که سیر تلخ است و ممکن است باعث سوزش شود.
زردچوبه و خاصیت ضدالتهابی آن
زردچوبه حاوی مادهای به نام کورکومین است که یک ضدالتهاب قوی به شمار میرود. برای استفاده از زردچوبه جهت کاهش و درمان دندان درد در خانه میتوانید یک قاشق چایخوری زردچوبه را با کمی آب مخلوط کرده و به صورت خمیر درآورید. سپس، خمیر را روی ناحیه دردناک بمالید و چند دقیقه صبر کنید.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟
مراجعه به دندانپزشک نباید صرفاً به زمان بروز مشکلات جدی محدود شود؛ بلکه باید به صورت منظم و دورهای به دندانپزشکی مراجعه کنید تا از بروز بسیاری از مشکلات دردناک و خطرناک در امان بمانید. با این حال، در برخی موارد مراجعه فوری به دندانپزشک ضروری است. این موارد عبارتاند از:
درد شدید و مداوم بیش از ۲ روز
درد دندان میتواند آزاردهنده و طاقتفرسا باشد. اگر درد دندان شما شدید است و بیش از دو روز ادامه دارد، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید. درد مداوم میتواند نشانه عفونت، پوسیدگی عمیق یا مشکلات عصبی باشد که نیاز به درمان فوری دارد. نادیده گرفتن درد میتواند منجر به عوارض جدیتری شده و سلامت عمومی شما را تهدید کند. گاهی اوقات این درد نشانه این است که باید برای انجام عصب کشی دندان اقدام کنید.
وجود تورم، تب یا ترشحات چرکی
تورم، تب و ترشحات چرکی از علائم عفونت هستند. اگر این علائم را دارید و از روشهای درمان دندان درد در خانه نتیجه نگرفتهاید، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. عفونت میتواند به سرعت گسترش یابد و به سایر قسمتهای بدن آسیب برساند. درمان زودهنگام عفونت میتواند از عوارض جدی جلوگیری کرده و به بهبود سریعتر شما کمک زیادی بکند.
مشکلات در بلع یا باز کردن دهان
مشکلات در بلع یا باز کردن دهان نشانه مشکلات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) یا عفونت است. این مشکلات میتوانند بسیار دردناک و ناتوانکننده باشند. مراجعه به دندانپزشک میتواند به تشخیص علت این مشکلات و ارائه درمان مناسب منجر شود. درمان زودهنگام میتواند از بدتر شدن مشکلات جلوگیری کند.
نکاتی برای پیشگیری از دندان درد در آینده
پیشگیری همواره بهتر از درمان است. با رعایت چند نکته ساده میتوانید از بروز بسیاری از مشکلات دندانی و دندان درد جلوگیری کرده و سلامت دهان و دندان خود را حفظ کنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان
رعایت بهداشت دهان و دندان شامل مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید و استفاده روزانه از نخ دندان میشود. مسواک زدن به از بین بردن پلاک و باکتریها کمک کرده و از پوسیدگی دندان جلوگیری میکند. نخ دندان نیز برای تمیز کردن بین دندانها و زیر خط لثه ضروری است.
پرهیز از مصرف زیاد قند
اگر به دنبال روشی سریع برای کاهش و درمان دندان درد در خانه میگردید، جالب است بدانید که اغلب دردها به دلیل مصرف بیش از حد مواد قندی به وجود میآیند. قند یکی از اصلیترین عوامل پوسیدگی دندان است. باکتریهای موجود در دهان قند را تجزیه کرده و اسید تولید میکنند. این اسید به مینای دندان آسیب میرساند و باعث ایجاد پوسیدگی میشود. با کاهش مصرف قند و نوشیدنیهای شیرین میتوانید از دندانهای خود محافظت کنید.
معاینه منظم دندانپزشکی
معاینه منظم دندانپزشکی به دندانپزشک اجازه میدهد تا مشکلات دندانی را در مراحل اولیه تشخیص دهد و آنها را درمان کند. همچنین، دندانپزشک میتواند به شما در مورد نحوه صحیح مراقبت از دندانها و لثهها مشاوره دهد. معاینات منظم به حفظ سلامت دهان و دندان و جلوگیری از مشکلات جدیتر کمک میکنند.
سخن پایانی
استفاده از روشهای درمان دندان درد در خانه میتواند به تسکین موقت درد کمک کند؛ اما جایگزین مراجعه به دندانپزشک نیست. استفاده از مسکنها، کمپرس سرد و دهانشویه آب نمک میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. با این حال، برای تشخیص و درمان علت اصلی دندان درد، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید. خوددرمانی میتواند باعث به تأخیر افتادن درمان و بدتر شدن مشکل شود.