بهداشت دهان و دندان در دنیای امروز اهمیت بیشتری پیدار کرده است و لبخندی سالم و زیبا، نقش مهمی در اعتمادبه‌نفس و کیفیت زندگی ایفا می‌کند. یکی از روش‌های درمانی رایج در دندانپزشکی، عصب کشی دندان در اصفهان است که برای نجات دندان‌های آسیب‌دیده و جلوگیری از کشیدن آن‌ها انجام می‌شود؛ اما چه زمانی باید به عصب‌کشی کردن دندان فکر کنیم؟ در این مقاله به بررسی علائمی می‌پردازیم که نشان می‌دهند دندان شما ممکن است به عصب کشی نیاز داشته باشد. در صورت مشاهده این نشانه‌ها باید به صورت جدی و سریع با دندانپزشک مشورت کنید.
از کجا بفهمیم مجبور به عصب کشی هستیم؟
فرآیند عصب‌کشی کردن دندان شامل برداشتن پالپ دندان (بافت نرم داخل دندان که حاوی عصب‌ها، رگ‌های خونی و بافت همبند است)، تمیز کردن و ضدعفونی کردن فضای داخل دندان و سپس پر کردن و مهر و موم کردن آن است. اگر نشانه‌های زیر را دارید، بهتر است در اسرع وقت به یک دندانپزشک مراجعه کنید:
1. دندان درد مداوم
دندان دردی که به طور مداوم وجود دارد و با مصرف مسکن‌ها کاهش نمی‌یابد، می‌تواند نشانه‌ای از آسیب‌دیدگی یا عفونت پالپ دندان باشد. این درد معمولاً به صورت نبض‌دار یا تیرکشنده حس می‌شود و می‌تواند فعالیت‌های روزمره را مختل کند.
2. حساسیت شدید به گرما یا سرما
اگر دندان شما به شدت به گرما یا سرما حساس است و این حساسیت پس از برداشتن عامل تحریک‌کننده (مانند نوشیدنی سرد یا گرم) همچنان ادامه دارد، احتمال آسیب‌دیدگی عصب دندان وجود دارد. این حساسیت می‌تواند بسیار آزاردهنده و طاقت‌فرسا باشد.
3. لثه‌های متورم
تورم لثه در نزدیکی دندان آسیب‌دیده می‌تواند نشانه‌ای از عفونت در بافت‌های اطراف ریشه دندان باشد. این تورم اغلب با قرمزی و درد همراه است و هنگام لمس کردن حساسیت آن بیشتر می‌شود. در صورت مشاهده این نشانه باید به فکر عصب کشی دندان خود باشید.
4. جوش روی لثه
ظاهر شدن جوش یا آبسه روی لثه در نزدیکی دندان آسیب‌دیده، نشان‌دهنده تخلیه چرک ناشی از عفونت است. این جوش‌ها معمولاً دردناک هستند و ممکن است باعث ایجاد طعم ناخوشایند در دهان شوند.
5. تیره شدن دندان
تغییر رنگ دندان به سمت خاکستری یا سیاه می‌تواند نشانه‌ای از مرگ پالپ دندان باشد. این تغییر رنگ به دلیل تجزیه بافت‌های داخلی دندان و نفوذ آن‌ها به مینای دندان رخ می‌دهد.
6. درد هنگام جویدن
درد هنگام جویدن غذا به ویژه غذاهای سفت، می‌تواند نشانه‌ای از ترک خوردگی یا آسیب‌دیدگی دندان باشد که باعث تحریک عصب آن می‌شود. این درد می‌تواند به طور ناگهانی و شدید ظاهر شده و به عصب کشی دندان ختم شود.
7. بوی بد دهان
بوی بد مداوم دهان که با مسواک زدن و استفاده از نخ دندان از بین نمی‌رود، می‌تواند ناشی از عفونت در داخل دندان باشد. باکتری‌های موجود در دندان عفونی، ترکیبات بدبویی تولید می‌کنند که باعث ایجاد بوی نامطبوع در دهان می‌شوند.
8. فک حساس یا متورم
حساسیت یا تورم در فک اطراف دندان آسیب‌دیده می‌تواند نشانه‌ای از گسترش عفونت به بافت‌های اطراف دندان باشد. این تورم ممکن است باعث ایجاد درد در هنگام باز و بسته کردن دهان شود.
9. زخم روی لثه
ایجاد زخم یا ضایعه روی لثه در نزدیکی دندان آسیب‌دیده می‌تواند ناشی از عفونت مزمن در بافت‌های اطراف ریشه دندان باشد. این زخم‌ها می‌توانند دردناک باشند و به مرور زمان بزرگ‌تر می‌شوند.
10. تب
عفونت دندان در موارد شدید می‌تواند منجر به تب شود. تب نشانه‌ای از این است که بدن در حال مبارزه با عفونت است و به مداخله پزشکی فوری و احتمالاً عصب کشی دندان عفونت‌کرده نیاز دارد.
11. طعم چرک در دهان
وجود طعم ناخوشایند چرک در دهان می‌تواند نشانه‌ای از عفونت در کانال ریشه دندان باشد. این طعم ناشی از تخلیه چرک از آبسه دندان به داخل دهان است و یک مشکل جدی را به ما گوشزد می‌کند که به بررسی فوری نیاز دارد.
12. مشکل در باز کردن دهان
محدودیت در باز کردن دهان به ویژه همراه با درد، می‌تواند با گسترش عفونت به عضلات فک و مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ) مرتبط باشد. این حالت نشان‌دهنده یک وضعیت التهابی جدی است که به مداخله فوری و احتمالاً عصب کشی دندان نیاز دارد.
13. خستگی عمومی
عفونت مزمن در کانال ریشه دندان می‌تواند منجر به التهاب سیستمیک شده و باعث ایجاد احساس خستگی و ضعف عمومی شود. بدن در تلاش است تا با عفونت مقابله کند و این امر می‌تواند انرژی فرد را تحلیل ببرد.
14. تشعشع درد به گوش یا سر
درد دندان می‌تواند به نواحی مجاور مانند گوش و سر گسترش یابد. این درد ناشی از تحریک اعصاب مشترک بین دندان و این نواحی است و تشخیص محل دقیق مشکل را دشوار می‌کند.
15. سابقه ترومای دندانی
آسیب‌های قبلی دندان، حتی اگر در ابتدا جزئی به نظر برسند، می‌توانند به مرور زمان باعث آسیب به پالپ دندان و ایجاد التهاب یا عفونت شوند. این آسیب‌ها ممکن است باعث شکستگی‌های ریز در دندان شوند که به باکتری‌ها اجازه ورود به پالپ را می‌دهند. در این صورت بهتر است هرچه زودتر برای عصب کشی دندان و سایر درمان‌های لازم به مطب یک دندانپزشک بروید.
16. کاهش وزن بدون دلیل
عفونت مزمن دندان می‌تواند بر اشتهای فرد تأثیر بگذارد و باعث کاهش وزن غیرارادی شود. التهاب ناشی از عفونت می‌تواند متابولیسم بدن را تحت تأثیر قرار داده و با کاهش وزن همراه باشد.
17. جوش‌های مکرر روی لثه
وجود جوش‌های کوچک و دردناک روی لثه، به ویژه در نزدیکی ریشه دندان مشکوک، می‌تواند نشانه‌ای از تخلیه عفونت از طریق یک سینوس دندانی باشد. این جوش‌ها معمولاً حاوی چرک هستند و با فشار دادن‌شان ممکن است چرک از آن‌ها خارج شود. اگر چنین وضعیتی دارید، باید برای عصب کشی دندان و مداخله‌های پزشکی ضروری به دندانپزشک مراجعه کنید.
18. طعم فلزی در دهان
طعم فلزی در دهان می‌تواند ناشی از حضور مواد فلزی در پرکردگی‌های قدیمی یا آزاد شدن یون‌های فلزی از ترمیم‌های دندانی باشد. در غیر این صورت، این طعم نشانه‌ای از عفونت در کانال ریشه دندان است.
19. مشکل در خوابیدن
درد شدید دندان به ویژه در هنگام دراز کشیدن، می‌تواند خواب را مختل کند؛ چرا که افزایش فشار خون در این حالت باعث تشدید درد دندان می‌شود.
20. جابه‌جایی ناگهانی دندان‌ها
تحلیل استخوان اطراف دندان به دلیل عفونت مزمن می‌تواند منجر به لق شدن و جابه‌جایی دندان‌ها شود. این وضعیت نشان‌دهنده یک مشکل جدی است که به مداخله فوری دندانپزشک نیاز دارد. اگر به جابجایی ناگهانی دندان‌های خود مشکوک هستید و همزمان دندان درد نیز دارید، بهتر است برای عصب کشی دندان و مداخله‌های پزشکی دیگر به یک دندانپزشک مراجعه کنید.
21. تغییر رنگ لثه
تغییر رنگ لثه به تیرگی یا قرمزی غیرطبیعی می‌تواند نشانه‌ای از عفونت یا التهاب در ناحیه پالپ دندان باشد. این تغییر رنگ به دلیل تجمع باکتری‌ها و مواد سمی ناشی از آن‌ها رخ می‌دهد و به بررسی و درمان سریع نیاز دارد. نادیده گرفتن این علامت می‌تواند منجر به آسیب بیشتر به بافت‌های اطراف دندان و استخوان فک شود.
22. طعم بد در دهان
وجود طعم بد و مداوم در دهان می‌تواند ناشی از عفونت دندان و نشت مواد عفونی به داخل دهان باشد. این طعم ناخوشایند معمولاً با بوی بد دهان نیز همراه می‌شود و نشان‌دهنده وجود باکتری‌ها و سموم در ناحیه عفونی دندان است. درمان عفونت از طریق عصب کشی دندان و تمیز کردن کانال ریشه می‌تواند این مشکل را برطرف کند.
23. مشکل در گاز گرفتن
درد هنگام گاز گرفتن یا جویدن غذا، به ویژه در دندان آسیب‌دیده نشانه‌ای از التهاب یا عفونت در پالپ دندان است. این درد ناشی از تحریک عصب دندان در هنگام فشار وارد کردن به غذا است و می‌تواند در هنگام خوردن غذاهای سفت یا جویدنی بسیار آزاردهنده باشد. عصب‌کشی در این شرایط می‌تواند درد را تسکین داده و عملکرد دندان را بهبود ببخشد.
24. ترشح بیش از حد بزاق
ترشح غیرطبیعی و بیش از حد بزاق می‌تواند واکنشی از بدن به عفونت یا التهاب در دهان، به ویژه در ناحیه دندان آسیب‌دیده باشد. بدن با افزایش ترشح بزاق سعی می‌کند محیط دهان را تمیز و ضدعفونی کند؛ اما این واکنش به تنهایی نمی‌تواند مشکل اصلی را حل کند. بررسی علت اصلی ترشح بیش از حد بزاق و درمان آن، از جمله عصب کشی دندان در صورت نیاز ضروری است.
25. درد در غدد لنفاوی
تورم و درد در غدد لنفاوی گردن یا فک می‌تواند نشانه‌ای از گسترش عفونت دندان به سیستم لنفاوی باشد. غدد لنفاوی فیلترهایی هستند که باکتری‌ها و سموم را از بدن دفع می‌کنند؛ اما در صورت وجود عفونت شدید ممکن است متورم و دردناک شوند. درمان عفونت دندان از طریق عصب‌کشی و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند به کاهش التهاب و درد در غدد لنفاوی کمک کند.
26. سرگیجه یا حالت تهوع
عفونت دندان در موارد نادر می‌تواند منجر به سرگیجه یا حالت تهوع شود؛ به خصوص اگر عفونت به سیستم عصبی یا جریان خون گسترش یابد. این علائم نشان‌دهنده یک وضعیت جدی هستند و به مراقبت‌های پزشکی فوری نیاز دارند. درمان عفونت دندان و جلوگیری از گسترش آن به سایر قسمت‌های بدن از اهمیت بالایی برخوردار است.
27. دندان شکسته یا ترک‌خورده
دندان شکسته یا ترک‌خورده می‌تواند راهی برای ورود باکتری‌ها به پالپ دندان باشد و منجر به عفونت و التهاب شود. این آسیب‌دیدگی می‌تواند ناشی از ضربه، فشار زیاد هنگام جویدن یا دندان‌قروچه باشد. در صورتی که شکستگی یا ترک‌خوردگی به پالپ رسیده باشد، عصب کشی دندان برای جلوگیری از عفونت ضروری خواهد بود.
28. پوسیدگی یا آسیب قابل‌مشاهده
پوسیدگی عمیقی که به پالپ دندان رسیده باشد یا آسیب‌های شدید دندان ناشی از ضربه یا عوامل دیگر، می‌تواند منجر به عفونت پالپ دندان شود. پوسیدگی یا آسیب قابل‌مشاهده نشان می‌دهد که ساختار دندان تضعیف شده است و به درمان فوری نیاز دارد. عصب کشی در این شرایط می‌تواند از گسترش عفونت و از دست دادن دندان جلوگیری کند.
29. حساسیت به شیرینی
حساسیت شدید و طولانی‌مدت به غذاها و نوشیدنی‌های شیرین، یک نشانه از التهاب یا عفونت در پالپ دندان است. این حساسیت ناشی از تحریک عصب دندان توسط قند است و می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. عصب کشی دندان می‌تواند این حساسیت را از بین برده و به شما امکان دهد از خوردن غذاهای شیرین لذت ببرید.
30. مشکل در صحبت کردن واضح
درد شدید یا تورم ناشی از عفونت دندان، در موارد نادر می‌تواند باعث مشکل در صحبت کردن واضح شود. این مشکل می‌تواند ناشی از محدود شدن حرکت فک یا درد در هنگام صحبت کردن باشد. درمان عفونت به کمک عصب کشی دندان می‌تواند درد و تورم را کاهش داده و توانایی صحبت کردن واضح در فرد را بازیابی کند.
سخن پایانی
عصب کشی دندان روشی مؤثر برای حفظ دندان‌های آسیب‌دیده و جلوگیری از مشکلات جدی‌تر است. با شناخت نشانه‌های نیاز به عصب‌کشی و مراجعه به‌موقع به دندانپزشک، می‌توانید از سلامت دهان و دندان خود محافظت کنید و لبخندی زیبا و سالم داشته باشید. به یاد داشته باشید که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است؛ پس به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید و به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت بدهید. امیدوارم این مقاله اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار داده باشد.
۱. آیا عصب کشی درد دارد؟
عصب کشی دندان معمولاً با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود؛ بنابراین در حین درمان نباید دردی احساس کنید. پس از اتمام درمان و از بین رفتن اثر بی‌حسی ممکن است کمی درد و ناراحتی داشته باشید که با مصرف مسکن‌های بدون نسخه (مانند پروفن و استامینوفن) قابل کنترل است. مهم است بدانید که عصب‌کشی برای از بین بردن درد دندان انجام می‌شود؛ نه ایجاد آن.
۲. عصب کشی دندان چقدر طول می کشد؟
مدت زمان عصب کشی بسته به پیچیدگی وضعیت دندان و تعداد کانال‌های ریشه متفاوت است. به طور معمول، عصب کشی یک دندان یک تا دو جلسه طول می‌کشد و هر جلسه حدود ۳۰ تا ۹۰ دقیقه زمان می‌برد. دندان‌های آسیاب بزرگ که تعداد کانال‌های بیشتری دارند و در عمق دهان قرار گرفته‌اند، به زمان بیشتری نیاز خواهند داشت.
۳. اگر دندان را عصب کشی نکنیم چه می شود؟
اگر دندانی که نیاز به عصب کشی دارد تحت درمان قرار نگیرد، عفونت می‌تواند گسترش یابد و به بافت‌های اطراف و حتی استخوان فک برسد. این امر می‌تواند منجر به درد شدید، تورم، آبسه و در نهایت از دست دادن دندان شود. در موارد نادر، عفونت می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن نیز سرایت کرده و مشکلات جدی‌تری ایجاد کند.
۴. چقدر بعد از عصب کشی باید دندان را پر کنیم؟
پس از اتمام مراحل عصب کشی دندان و تمیز کردن و پر کردن کانال‌های ریشه، دندان باید با یک ماده ترمیمی مناسب مانند آمالگام یا کامپوزیت پر شود. این کار معمولاً در همان جلسه یا در جلسه بعدی انجام می‌شود. در برخی موارد، به ویژه اگر دندان آسیب زیادی دیده باشد، ممکن است به یک روکش دندان نیاز داشته باشیم تا از دندان محافظت کند و استحکام آن افزایش دهد.
